نموونەی جوتیارێک
١ هەر لەو ڕۆژەدا عیسا لە ماڵ هاتە دەرەوە و لە کەناری دەریاچەی جەلیل دانیشت.
٢ خەڵکێکی ئێجگار زۆر لێی کۆبووەوە،
هەتا وای لێهات چووە ناو بەلەمێک دانیشت،
هەموو خەڵکەکەش لە کەنارەکە ڕاوەستان.
٣ بە نموونە باسی زۆر شتی بۆ کردن و فەرمووی:
«جوتیارێک چووە دەرەوە تۆو بکات.
٤ کە تۆوی دەوەشاند،
هەندێکی کەوتنە سەر ڕێگا،
باڵندەش هاتن و خواردیانن.
٥ هەندێکیش کەوتنە سەر زەوییەکی بەردەڵان کە خۆڵی کەم بوو،
خێرا سەریان دەرکرد،
چونکە زەوییەکەی قووڵ نەبوو.
٦ بەڵام کە ڕۆژ هەڵهات سووتان و وشک بوون،
چونکە ڕەگیان نەبوو.
٧ هەندێکیشیان کەوتنە نێو دڕکان،
دڕکەکان گەورە بوون و خنکاندیانن.
٨ بەڵام هەندێکی دیکەیان کەوتنە سەر زەوییەکی باش و بەرهەمیان دا،
هەندێک یەک بە سەد و هەندێک یەک بە شەست و هەندێکیش یەک بە سی.
٩ ئەوەی گوێی هەیە،
با ببیستێت!»
بۆچی عیسا بە نموونە دەدوێت؟
١٠ قوتابییەکان هاتن و لێیان پرسی:
«بۆچی بە نموونە قسەیان بۆ دەکەیت؟»
١١ وەڵامی دانەوە:
«لەبەر ئەوەی بە ئێوە دراوە نهێنی شانشینی ئاسمان بزانن،
بەڵام بەوان نەدراوە،
١٢ چونکە ئەوەی هەیەتی،
پێی دەدرێت و لێی دەڕژێ،
بەڵام ئەوەی نییەتی،
تەنانەت ئەوەی هەشیەتی لێی دەسەنرێتەوە.
١٣ لەبەر ئەوە بە نموونە قسەیان بۆ دەکەم:
«چونکە سەیر دەکەن،
بەڵام نابینن،
گوێ دەگرن،
بەڵام نابیستن و تێناگەن.
١٤ پێشبینییەکەی ئیشایا لەواندا هاتە دی،
کە دەفەرموێ:
﴿ئێوە هەمیشە دەبیستن بەڵام هەرگیز تێناگەن،
ئێوە هەمیشە سەیر دەکەن بەڵام هەرگیز نابینن،
١٥ چونکە دڵی ئەم گەلە ڕەق بووە و
گوێیان قورس بووە،
چاویان نوقاندووە،
نەوەک بە چاویان ببینن و
بە گوێیان ببیستن،
بە دڵیان تێبگەن و بگەڕێنەوە،
منیش چاکیان بکەمەوە.﴾*
١٦ بەڵام ئێوە،
خۆزگە دەخوازرێت بە چاوتان،
چونکە دەبینن،
بە گوێتان،
چونکە دەبیستن.
١٧ ڕاستیتان پێ دەڵێم:
زۆر پێغەمبەر و پیاوچاک بە ئاواتەوە بوون ئەوە ببینن کە ئێوە دەیبینن بەڵام نەیانبینی،
ئەوەش ببیستن کە ئێوە دەیبیستن،
بەڵام نەیانبیست.
ڕوونکردنەوەی نموونەی جوتیارەکە
١٨ «کەواتە گوێ لە واتای نموونەی جوتیارەکە بگرن:
١٩ هەرکەسێک پەیامی شانشین ببیستێت و تێینەگات،
شەیتان* دێت و ئەوەی لە دڵیدا تۆوکراوە دەیڕفێنێت.
ئەمانە ئەو تۆوانەن کە کەوتنە سەر ڕێگاکە.
٢٠ ئەوانەی کەوتنە سەر بەردەڵانەکە،
ئەو کەسانەن کە پەیامەکە دەبیستن و دەستبەجێ بە خۆشییەوە وەریدەگرن.
٢١ بەڵام لەبەر ئەوەی کە ڕەگیان نییە و کاتین،
کاتێک لەبەر پەیامەکە تووشی تەنگانە و چەوسانەوە دەبن،
یەکسەر دەکەون.
٢٢ ئەوانەش کە کەوتنە نێو دڕکەکان،
ئەو کەسانەن کە پەیامەکە دەبیستن،
بەڵام خەمی ژیان و فریوخواردنی دەوڵەمەندی پەیامەکە دەخنکێنن،
ئیتر بێ بەرهەم دەبن.
٢٣ بەڵام ئەوانەی کەوتنە سەر زەوییە باشەکە،
ئەو کەسانەن کە پەیامەکە دەبیستن و لێی تێدەگەن و بەرهەم دەدەن،
یەک بە سەد و یەک بە شەست و یەک بە سی.»
نموونەی گەنم و زیزان
٢٤ نموونەیەکی دیکەی بۆ هێنانەوە و فەرمووی:
«شانشینی ئاسمان لە مرۆڤێک دەچێت،
تۆوی چاک لە کێڵگەکەی بچێنێت.
٢٥ بەڵام کاتێک خەڵک لە خەودا بوون،
دوژمنەکەی هات و لەناو گەنمەکەدا زیزانی چاند و ڕۆیشت.
٢٦ کاتێک گەنمەکە ڕوا و گوڵی دەرکرد،
زیزانەکەش دەرکەوت.
٢٧ «کۆیلەی خاوەن ماڵ هاتن و پێیان گوت:
”گەورەم،
مەگەر لە کێڵگەکەتدا تۆوی چاکت نەوەشاند،
ئیتر ئەم زیزانە لەکوێوە هات؟“
٢٨ «ئەویش وەڵامی دانەوە:
”دوژمن ئەمەی کردووە.“
کۆیلەکانیش پێیان گوت:
”دەتەوێ بچین زیزانەکان بژار بکەین؟“»
٢٩ گوتی:
«”نەخێر،
نەوەک لەگەڵ بژارکردنی زیزان،
گەنمیش هەڵبکێشن.
٣٠ هەتا کاتی دروێنە لێگەڕێن با بەیەکەوە پێبگەن،
جا لە کاتی دروێنەدا بە سەپانەکان دەڵێم،
یەکەم جار زیزانەکە بژار بکەن و بیانکەنە مەڵۆ بۆ ئەوەی بسووتێنرێن،
بەڵام گەنمەکە لە ئەمبارەکەم کۆبکەنەوە.“»
نموونەی دەنکە خەرتەلە
٣١ نموونەیەکی دیکەی بۆ هێنانەوە و فەرمووی:
«شانشینی ئاسمان وەک دەنکە خەرتەلەیەک* وایە،
کە یەکێک بیهێنێت و لە کێڵگەکەیدا بیچێنێ،
٣٢ هەرچەندە لە هەموو تۆوەکانی دیکە بچووکترە،
بەڵام کاتێک گەشە دەکات،
ڕووەکێکی گەورەی لێ دەردەچێت و دەبێتە درەخت،
تەنانەت باڵندەی ئاسمانیش دێن و لەسەر لقەکانی هێلانە دەکەن.»
نموونەی هەویرترش
٣٣ نموونەیەکی دیکەی بۆ هێنانەوە:
«شانشینی ئاسمان لە هەویرترشێک* دەچێت،
ئافرەتێک هێنای و کردییە ناو سێ پێوانە* ئاردەوە،
هەتا هەمووی هەڵهات.»
٣٤ عیسا هەموو ئەم بابەتانەی بە نموونە بۆ خەڵکەکە باسکرد،
بەبێ نموونە قسەی بۆ نەدەکردن،
٣٥ تاکو ئەوەی خودا لە ڕێگەی پێغەمبەرەکەوە فەرموویەتی بێتە دی:
﴿بە نموونە دەمم دەکەمەوە،
ئەوەی لە دامەزراندنی جیهانەوە شاراوەیە ڕایدەگەیەنم.﴾*
ڕوونکردنەوەی نموونەی زیزان
٣٦ ئینجا خەڵکەکەی بەڕێکرد و گەڕایەوە بۆ ماڵ.
قوتابییەکانی هاتنە لای و گوتیان:
«نموونەی زیزانی ناو کێڵگەکەمان بۆ لێکبدەوە.»
٣٧ وەڵامی دایەوە:
«ئەوەی تۆوە چاکەکەی چاند،
کوڕی مرۆڤە.
٣٨ کێڵگەکەش جیهانە،
تۆوە چاکەکەش ڕۆڵەکانی شانشینن،
زیزانەکەش ڕۆڵەکانی شەیتانن،
٣٩ دوژمنەکەش کە تۆوی کردن ئیبلیسە،
دروێنەکەش کۆتایی زەمانە*،
سەپانەکانیش فریشتەکانن.
٤٠ «هەروەک چۆن زیزانەکە بژارکرا و بە ئاگر سووتێنرا،
لە کۆتایی زەمانیشدا وا دەبێت.
٤١ کوڕی مرۆڤ فریشتەکانی دەنێرێت و هەموو هۆکارێکی گوناە و خراپەکاران لە شانشینییەکەی کۆدەکەنەوە و
٤٢ فڕێیان دەدەنە ناو کوورەی ئاگرەوە،
جا گریان و جیڕەی ددان لەوێ دەبێت.
٤٣ ئەوسا ڕاستودروستان لە شانشینی باوکیاندا وەک ڕۆژ دەدرەوشێنەوە.
ئەوەی گوێی هەیە،
با ببیستێت!
نموونەی گەنجینە و مرواری
٤٤ «شانشینی ئاسمان لە گەنجینەیەک دەچێت لە کێڵگەیەکدا شاردرابێتەوە.
کەسێک دەیدۆزێتەوە و دیسان دەیشارێتەوە،
ئینجا لە خۆشییان دەچێت و هەرچیی هەیە دەیفرۆشێت و ئەو کێڵگەیەی پێ دەکڕێت.
٤٥ «هەروەها شانشینی ئاسمان لە بازرگانێک دەچێت کە بە شوێن مرواری نایابدا دەگەڕێت.
٤٦ کاتێک مروارییەکی گرانبەها دەدۆزێتەوە،
دەچێت هەرچیی هەیە دەیفرۆشێت و مروارییەکەی پێ دەکڕێت.
نموونەی تۆڕ
٤٧ «هەروەها شانشینی ئاسمان لە تۆڕێک دەچێت فڕێدرابێتە دەریاچەوە،
لە هەموو جۆرەکانی ماسی کۆدەکاتەوە.
٤٨ کاتێک تۆڕەکە پڕ بوو،
ماسیگرەکان ڕایانکێشایە کەنار،
باشەکانیان لە سەبەتەدا کۆکردەوە و خراپەکانیشیان فڕێدا.
٤٩ کۆتایی زەمانیش ئاوا دەبێت:
فریشتەکان دێن و بەدکاران لەناو ڕاستودروستاندا دەردەهێنن و
٥٠ فڕێیان دەدەنە ناو کوورەی ئاگرەوە.
جا گریان و جیڕەی ددان لەوێ دەبێت.»
٥١ عیسا لێی پرسین:
«ئایا هەموو ئەمانە تێگەیشتن؟»
وەڵامیان دایەوە:
«بەڵێ.»
٥٢ جا پێی فەرموون:
«لەبەر ئەوە هەر مامۆستایەکی تەورات کە بووەتە قوتابی لە شانشینی ئاسمان،
لە خاوەن ماڵێک دەچێت لە گەنجینەکەیدا لە کۆن و نوێ دەربهێنێت.»
ڕەتکردنەوەی عیسا
٥٣ کاتێک عیسا ئەم نموونانەی تەواو کرد،
لەوێ ڕۆیشت.
٥٤ هاتەوە شارەکەی خۆی،
لە کەنیشتەکەیان دەستی کرد بە فێرکردنیان،
هەتا ئەوەی سەرسام بوون و گوتیان:
«ئەمە ئەم دانایی و پەرجووانەی لەکوێ بوو؟
٥٥ ئایا ئەمە کوڕی دارتاشەکە نییە؟
ئەی دایکی ناوی مریەم نییە؟
یاقوب و یوسف و شیمۆن و یەهوزا برای نین؟
٥٦ ئەوە نییە خوشکەکانی هەموویان لەلامانن؟
ئەی ئەمە هەموو ئەمانەی لەکوێ بوو؟»
٥٧ جا ڕەتیان کردەوە.
بەڵام عیسا پێی فەرموون:
«پێغەمبەر بێ ڕێز نییە،
تەنها لە شار و ماڵی خۆی نەبێت.»
٥٨ لەوێ پەرجووی زۆری نەکرد،
لەبەر بێباوەڕییان.